Een wonderboom in de tuin

Werk

Hoe is Woord &Daad ontstaan?

Mijn vrouw zat in een comité van In de Rechte Straat en toen hield ds. Hegger in Leerdam een lezing. Hij vroeg om hulp voor een weeshuis in India. Daar hebben mijn vrouw en ik op gereageerd, en via een heel verhaal in het RD hebben de mensen daar op gereageerd en geld gestort. Er kwam in één jaar 80000 gulden binnen voor het weeshuis. Toen hebben we ons afgevraagd of we het hierbij moesten laten of dat er in de wereld meer te doen was. En toen is Woord&Daad opgericht. De stichting moest ook een naam hebben en toen kwam ik een keer van een vergadering thuis en toen vroeg ik aan mijn vrouw of ze nog een naam wist en toen zei ze: ‘wat denk je van Woord&Daad?’ Dat is bij het bestuur overgenomen en dat is het gebleven. Het is ook een woord wat makkelijk in de mond ligt en inmiddels erg breed bekend is geworden.

En u werd voorlichter.

Ik zat eerst in het bestuur, en toen vroegen ze mij of ik voorlichting wilde gaan geven. Dat heb ik gedaan. Ik heb het hele land doorgereisd, je kan wel zeggen van Middelburg tot Groningen toe. Ik heb een erg druk leven gehad, en ondertussen is Woord&Daad ook erg hard gegroeid. In 1976 was er een aardbeving in Guatemala en toen kwam er veel geld binnen. Kort daarna hadden we een vraag uit India over adoptiekinderen of we daarmee wilden beginnen. Inmiddels is dat uitgegroeid tot zo’n 30000 kinderen in diverse landen die financieel geadopteerd worden.

Ver reizen hoorde er ook bij.

Ja. Als je voorlichting wilt geven moet je wat te vertellen hebben en dan is het het beste als je het zelf gezien hebt. Dus ik ben in verschillende landen geweest, in Midden-Amerika, Haïti, Nicaragua, Guatemala, India, Sri Lanka en Afrika. Dan kan je terplekke zien wat er aan de hand is en dan kan je je verhaal veel gerichter vertellen.

Was dat altijd zonder gevaar?

Niet altijd. Je moest wel uitkijken. Ik herinner me dat we in Haïti waren in een hele gevaarlijke buurt en dan ging er een predikant mee, want je kon daar als westerling niet alleen naar toe. Je had een fototoestel bij je en ze zagen je altijd als rijke mensen uit het buitenland. Dat was niet altijd zonder gevaar, dus er ging altijd iemand mee die bij die mensen bekend was.

U verricht nog steeds met veel plezier vrijwilligerswerk bij Woord &Daad. In de zomer van 2015 bent u er opnieuw mee begonnen. Wat zette u daar toe aan?

Drie jaar geleden is mijn vrouw overleden, dus het was stilletjes thuis. Toen kwam ik op het idee om eens bij Woord&Daad te gaan kijken of ze nog vrijwilligers nodig hadden en dat doe ik nu zo’n 2 à 3 keer per week. Je ontmoet weer allerlei mensen en je blijft beter op de hoogte van hoe het werk gebeurt en van het reilen en zeilen van de organisatie. Ik doe het werk met veel plezier. Het werk van Woord&Daad wordt gesteund door veel vrijwilligers. We denken aan de comitéleden, en niet te vergeten de winkels, waaraan een bezoek zeker de moeite waard is.

Actualiteit

Welke gebeurtenis uit het nieuws van 2016 schokte u het meest?

Dat zijn diverse gebeurtenissen, maar vooral de oorlog in Syrië heeft mij erg geschokt. Hoe de mensen daar moeten leven, ze kunnen vaak niet anders, daar heb je gewoon geen notie van. Als je dan de berichten regelmatig hoort en leest, dan word je er gewoon ziek en bang van want ik heb weleens de angst dat dat hier naar toe overwaait, misschien in mindere mate, misschien net zo erg. Het is in deze chaotische wereld niet te voorspellen wat er zal gaan gebeuren. Het zijn vooral de kinderen die onder de oorlog in Syrië hebben te lijden. Ook bij Woord&Daad heb ik me veel gericht op kinderen. Kinderen die hulpeloos zijn, dat heeft me altijd aangetrokken en dat is in Syrië nog in veel ergere mate.

Een aanslag in Berlijn, een oorlog in Syrië en christenvervolging over de hele wereld. Wat doen deze dingen met u als u ze in het nieuws leest?

Als christen heb je de taak om mee te denken, er onderling over te spreken, en vooral te bidden. Je moet bewust meeleven, en de mensen moeten merken dat je meeleeft. Als er bijvoorbeeld een actie is voor Syrië, moeten de mensen merken dat je meeleeft.

Hoe laat je dat merken? Het is niet eenvoudig om aan de mensen in Syrië te laten merken dat je meeleeft.

Dat is moeilijk, maar in dat soort landen zijn er altijd nog wel cellen vanuit kerken, grotere of kleinere groepen die betrouwbaar zijn. Daar moet je met de kerken in Nederland in contact mee proberen te komen, en dat blijken ook altijd wel de beste contacten te zijn, want dan kun je op elkaar terugvallen.
Na veel kerkscheuringen lijkt er eindelijk wat eenheid te komen in de kerk in Nederland. De Gereformeerd Vrijgemaakten en de Nederlands Gereformeerden bijvoorbeeld willen misschien gaan fuseren. Hoe ziet u de toekomst wat dat betreft in?

Nog niet zo rooskleurig. Er zijn dan wel contacten, maar het ebt zo weer weg. Er zijn pogingen om via een nationale synode in Dordt weer bij elkaar te komen, maar persoonlijk heb ik daar grote twijfels over.

HHK en CGK doen aan kanselruil.

Waar mogelijk is kanselruil aan te raden, maar het stuit best op moeilijkheden, want wie wil wie op z’n kansel hebben? Het zal omzichtig moeten gebeuren, maar het is het pogen zeker waard, want de eenheid van de kerken moet uit christelijk oogpunt centraal staan. Het is de opdracht van Christus: ‘dat ze allen één zijn’, maar zover is het niet. Zelf heb ik de kerkscheuring in 2004 bewust meegemaakt, en ik ben dan Hersteld Hervormd geworden, maar ik heb na die bewuste vrijdag gezegd: ‘mijn kerk is weg.’ Ik vond en vind dat vreselijk.

Is het mogelijk dat we binnen een bepaald aantal jaar vervolging krijgen in Nederland?

Het is zeker mogelijk. Er wordt wel eens gesuggereerd dat het zal gaan gebeuren, maar dat we niet weten wanneer. In elk geval is het mogelijk.

Hobby

U heeft een voorliefde voor (moes)tuinieren. Hoe komt u daaraan?

Wij hadden vroeger thuis een tuinderij waar we vreselijk hard moesten werken. Ik kom uit een groot gezin, ik ben de oudste van zestien, dus het wás werken, ook op de tuinderij. Verder is het gezond om in de natuur te werken. Zelf heb ik een tuin waarin niet gespoten wordt en waarin geen kunstmest komt. Mensen die bij mij mee-eten zeggen dat je kunt proeven hoe langzaam en gezond dit gegroeid is en dat het lekker smaakt.

Dus u proeft verschil tussen groente uit de tuin en uit de winkel?

Ja, zeker. Elke keer als er mensen mee-eten zeggen ze: ‘het is zeker boerenkool uit uw eigen tuin?’

Heeft u ook bijzondere gewassen/bomen/planten in uw tuin?

Ja, ik heb wel een ding in de tuin, voor de sier, en dat is de wonderboom. Ik ben indertijd in bezit van zaden gekomen en men noemde dat zaden van de wonderboom. Ik heb die zaden gekweekt en daar ontstaat een snelgroeiende boom uit met grote bladeren waar trossen met een vruchtbeginsel aan groeien. In India en China kan deze boom tot een hoogte van twaalf meter komen en pas hoorde ik een lezing dat dit hetzelfde type boom is als waar Jona onder zat. Het staat ook in de Bijbel dat de boom snel groeit en de boom in mijn tuin groeit ook snel met grote bladeren. Het is voor mij ook één van de aparte dingen in de tuin.

Dhr. I. 't Lam is op 18 februari 2017 op 92-jarige leeftijd overleden.